Raport: „Thinking Ahead on Film Institutions – Spotlight on Young Audiences”. Wymiana dobrych praktyk między europejskimi funduszami filmowymi

1 października 2025 r., podczas forum Młode Horyzonty Industry, przy wsparciu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, przedstawiciele 14 europejskich agencji i funduszy filmowych z Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Danii, Estonii, Francji, Litwy, Łotwy, Niemiec, Polski, Słowacji, Węgier oraz Wielkiej Brytanii spotkali się w Warszawie, aby porozmawiać o propozycjach rozwiązań dla instytucji filmowych odnoszących się do produkcji dla młodych widzów. Spotkanie zatytułowane było Thinking Ahead on Film Institutions – Spotlight on Young Audiences.
Osoby uczestniczące w dyskusji skupiły się na poszukiwaniu odpowiedzi na pytania dotyczące tego, w jaki sposób instytucje filmowe mogą bardziej wspierać, skuteczniej dofinansowywać i szerzej promować wartościowe kino dla dzieci i młodzieży.
Nie wszystkie z państw będących częścią Think Tanku mają specjalne programy poświęcone filmom dla młodych odbiorców, ale każdemu z nich zależy na wzmocnieniu pozycji kina dziecięcego i młodzieżowego oraz na zadbaniu o to, by europejskie fabuły trafiały do młodych pokoleń i opowiadały o istotnych dla nich kwestiach.
Kluczowe pytania
- Jak zmienić postrzeganie kina dla młodych widzów w Europie i nie traktować tej sprawy jak kolejnego zadania z listy do odhaczenia?
- Dlaczego tracimy grupę wiekową 8 do 15 lat? Jak możemy sprawić, by dzieci i młodzież w tym wieku powróciły do kin?
Główne wyzwania
Osoby uczestniczące w dyskusji określiły takie podstawowe wyzwania:
- Ograniczony obieg i dystrybucja filmów dla dzieci i młodzieży pomiędzy różnymi krajami europejskimi.
- Różnice kulturowe, które wpływają na sposób opowiadania historii i humor w filmach.
- Trudności z zaangażowaniem młodych widzów w tradycyjne kino.
- Brak odpowiedniej wiedzy i danych na temat grupy docelowej wśród funduszy filmowych.
- Rozproszona współpraca pomiędzy producentami, dystrybutorami, nadawcami i edukatorami.
- Trudności z powielaniem lokalnych modeli, które odniosły sukces (np. modelu duńskiego) w pozostałych krajach.
- Ograniczony stopień kontroli nad priorytetami nadawców pomimo publicznego dofinansowania.
Proponowane rozwiązania
- Budowa silnej współpracy w zakresie dystrybucji i promocji filmów dla młodych odbiorców.
- Opracowanie wspólnych strategii na poziomie lokalnym, krajowym i europejskim.
- Wykorzystanie istniejących sieci (takich jak Europejski Klub Scenarzystów i Europejski Klub Producentów Filmowych) do promocji treści dla młodych widzów.
- Lepsze zarządzanie funduszami publicznymi przy pomocy odpowiednich limitów i wzorców zamiast poszukiwania nowych źródeł finansowania.
- Bezpośrednie zaangażowanie młodych ludzi w roli konsultantów i odbiorców testowych.
- Inwestycje w system edukacji i dokształcanie edukatorów w zakresie treści dla młodzieży w ramach działalności funduszy filmowych.
- Zwiększenie świadomości na temat kina dla młodych widzów poprzez rozmowy z politykami i współpracę w ramach całej branży filmowej.
- Wprowadzenie wartościowych treści i fabuł na platformy, z których korzystają młodzi ludzie, przy jednoczesnym zachęcaniu ich do chodzenia do kina.
Trzy realistyczne rozwiązania
- Wykorzystanie istniejących struktur – Włączenie funkcjonujących już organizacji (takich jak wspomniane wcześniej Europejskie Kluby Scenarzystów i Producentów Filmowych) oraz wydarzeń branżowych w działania na rzecz kina dla dzieci i młodzieży.
- Współpraca w ramach całego łańcucha wartości – Utworzenie wspólnie działającej europejskiej grupy roboczej zrzeszającej wszystkich interesariuszy, od producentów po dystrybutorów.
- Zaproszenie młodych ludzi do działania – Włączenie dzieci i młodzieży w procesy kreatywne, co sprawi, że powstające produkcje będą dla nich bardziej angażujące i przystępne.
Wspólna wizja
Wszyscy przedstawiciele biorący udział w rozmowie zgodzili się, że wsparcie dla kina dziecięcego i młodzieżowego nie polega wyłącznie na zwiększaniu dofinansowania – chodzi przede wszystkim o lepsze zarządzanie, mądrzejszy podział środków i zmianę nastawienia.
Dzięki współpracy oraz zwiększonej świadomości kulturowej i nastawieniu na inkluzywne rozwiązania europejskie instytucje filmowe mogą zadbać o to, by młodzi ludzie zobaczyli na wielkim ekranie samych siebie – w filmach i serialach, które odzwierciedlają ich kulturę, dają do myślenia i pobudzają wyobraźnię.